بارداری، یک دوره حساس و سرشار از تغییرات مهم برای مادر و جنین به شمار می‌رود. نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که در این دوره، تغذیه مناسب نقش چشم‌گیری در حفظ سلامت مادر و جنین ایفا می‌کند. تخمه آفتابگردان، جزو یکی از تنقلات مفیدی محسوب می‌شود که می‌تواند به رژیم غذایی بانوان باردار اضافه شود. مغز تخمه علاوه بر طعم لذیذ خود، به دلیل ترکیبات مغذی از جمله ویتامین‌ها، مواد معدنی و چربی‌های سالم، سبب تقویت سیستم ایمنی، بهبود عملکرد سیستم عصبی و حفظ سلامت استخوان‌ها می‌شود. در ادامه این مطلب از وبسایت ایران آجیل، خواص و عوارض تخمه آفتابگردان در دوران بارداری را بررسی خواهیم کرد تا مادران باردار بتوانند با آگاهی بیشتری از این ماده مغذی استفاده کنند.
فهرست مطالب
خواص تخمه آفتابگردان در بارداری
تخمه آفتابگردان، با دارا بودن طیف گسترده‌ای از مواد مغذی، فواید متعددی برای سلامتی مادر و جنین در دوران بارداری دارد. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین خواص و فواید این خوراکی خوشمزه اشاره می‌کنیم.
تقویت سیستم ایمنی بدن مادر و جنین
تخمه آفتابگردان به دلیل داشتن دو آنتی‌اکسیدان قوی به نام‌های ویتامین E و سلنیم، سبب تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. این آنتی‌اکسیدان‌ها در جلوگیری از آسیب‌های اکسیداتیو به سلول‌ها نقش دارند؛ به علاوه، این مواد مغذی برای دفاع از بدن در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها نیز موثر هستند.
وجود این ترکیبات در بدن می‌تواند خطر ابتلا به عفونت و التهاب در دوران بارداری را کاهش دهد. همچنین، ویتامین E به بهبود عملکرد دستگاه ایمنی و تقویت سیستم دفاعی بدن در برابر شرایط محیطی مختلف نیز کمک می‌کند.
رشد و توسعه سیستم عصبی جنین
اسید فولیک که یکی از اصلی‌ترین مواد مغذی موجود در تخمه آفتابگردان است، تاثیر فوق‌العاده‌ای برای رشد صحیح سیستم عصبی جنین برعهده دارد. اسید فولیک به پیشگیری از نقص‌های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا و سایر مشکلات عصبی کمک می‌کند.
علاوه بر این، تخمه آفتابگردان حاوی اسیدهای چرب امگا۶ است که نقش مهمی در تکامل مغز و سیستم عصبی جنین دارند. این اسیدهای چرب علاوه بر تشکیل نورون‌ها «سلول‌های عصبی» و توسعه مغز جنین، باعث بهبود کارایی و رشد مغزی او می‌شوتد.
حفظ سلامت استخوان‌ها و بافت‌های بدن
تخمه آفتابگردان، منبع غنی از مواد معدنی ضروری مانند منیزیم، فسفر و مس است که برای حفظ سلامت استخوان‌ها و بافت‌های بدن در دوران بارداری بسیار حیاتی است. منیزیم به تقویت استخوان‌ها و عضلات کمک کرده و از انقباضات عضلانی که ممکن است در این دوره اتفاق بیفتد جلوگیری می‌کند.
فسفر نیز در ساخت استخوان و دندان و حفظ سلامت آن‌ها نقش دارد. مس، به تولید سلول‌های خون و حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. مادران باردار با مصرف روزانه تخمه آفتابگردان، می‌توانند سلامت استخوان‌ها و سیستم عضلانی خود و جنین را تضمین کنند.
تضمین سلامت قلب و عروق
تخمه آفتابگردان سرشار از چربی‌های سالم مانند اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ است که به سلامت قلب و عروق کمک می‌کنند. این چربی‌ها برای تنظیم سطح کلسترول خون و کاهش خطر بیماری‌های قلبی موثر هستند. علاوه بر این، تخمه آفتابگردان حاوی پتاسیم است که برای تنظیم فشار خون کاربرد دارد.
فشار خون مادر در دوران بارداری می‌تواند دچار نوسان شود؛ اما وجود این مواد مغذی در بدن می‌تواند به تقویت عملکرد قلب و عروق کمک کند و از بروز مشکلات قلبی‌عروقی مانند پره‌اکلامپسی «افزایش فشار خون بارداری» جلوگیری کند.
بهبود عملکرد سیستم گوارشی
فیبر موجود در تخمه آفتابگردان به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. یبوست یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری است که بسیاری از بانوان درگیر آن می‌شوند. خوردن تخمه آفتابگردان می‌تواند برای بهبود حرکات روده و جلوگیری از یبوست مفید باشد.
فیبر موجود در این خوراکی به هضم غذا کمک کرده و از مشکلات گوارشی مانند نفخ و سوزش معده که در این دوره ممکن است پیش بیاید نیز جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، تخمه آفتابگردان برای سلامت روده‌ها و کاهش التهابات دستگاه گوارش نیز موثر است.
حفظ سلامت پوست و مو
ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی عمل کرده و از آسیب رادیکال‌های آزاد به پوست جلوگیری می‌کند. این ماده علاوه بر نرم و مرطوب نگه‌داشتن پوست، از خشکی و چین‌وچروک‌های ناشی از تغییرات هورمونی دوران بارداری نیز پیشگیری می‌کند. پروتئین‌های موجود در مغز تخمه نیز به تقویت موها و جلوگیری از ریزش آن‌ها که در دوران بارداری ممکن است بروز پیدا کند نیز جلوگیری می‌نماید.
کنترل وزن و افزایش انرژی
تخمه آفتابگردان سرشار از پروتئین و چربی‌های سالم است که به تأمین انرژی بدن کمک می‌کند و می‌تواند احساس سیری طولانی‌تری ایجاد کند. این ویژگی برای کنترل وزن در دوران بارداری موثر بوده و از پرخوری و افزایش وزن پیشگیری می‌کند. مصرف تخمه آفتابگردان به عنوان یک میان‌وعده سالم، علاوه بر تامین انرژی لازم برای مادر، مانع از خستگی در طول روز می‌شود.
کاهش استرس و بهبود خلق‌وخو
مغز تخمه به دلیل داشتن تریپتوفان و ویتامین‌های گروهB ، سبب تنظیم سطح سروتونین در بدن می‌شود. سروتونین یک انتقال‌دهنده عصبی است که برای تنظیم خلق‌وخو و بهبود حس شادابی ما موثر است. این ترکیبات می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب در دوران بارداری کمک کرده و سبب خواب بهتر و بهبود کیفیت زندگی ما شود.
پیشگیری از کم‌خونی
تخمه آفتابگردان دارای مقادیری از آهن است که به پیشگیری از کم‌خونی در دوران بارداری کمک می‌کند. آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است و وجود آن در خون می‌تواند اکسیژن را به سلول‌ها حمل کند.
ناگفته نماند که مشکل کم‌خونی می‌تواند منجر به خستگی، ضعف و مشکلات تنفسی در مادر شود. مصرف کافی از منابع حاوی آهن، ضمن جلوگیری از کم‌خونی، باعث می‌شود تا مادر انرژی بیشتری برای مراقبت از خود و جنین داشته باشد.
تنظیم هورمون‌ها و حفظ سلامت عمومی بدن
وجود ویتامین‌های گروه B که به مقدار کافی در تخمه آفتابگردان یافت می‌شوند، نقش بسیاری در تنظیم هورمون‌ها و حفظ سلامت عمومی بدن برعهده دارند. این ویتامین‌ها به تقویت متابولیسم بدن، حمایت از عملکرد سیستم عصبی و همچنین، بهبود خلق‌وخو کمک می‌کنند.
منیزیم موجود در تخمه نیز تاثیر فوق‌العاده‌ای در تنظیم سطح قند خون، پیشگیری از فشار خون بالا و جلوگیری از گرفتگی‌های عضلانی دارد. البته خواص تخمه آفتابگردان تنها به این موارد خلاصه نشده و شما عزیزان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله جامع فواید و خواص تخمه آفتابگردان مراجعه کنید.
خوردن تخمه آفتابگردان در سه ماه اول بارداری
به طور کلی، خوردن متعادل مغز تخمه در سه ماه اول بارداری، ضرری ندارد. با این حال، برخی از متخصصان زنان و زایمان، توصیه می‌کنند که خانم‌های باردار در این دوره از مصرف تخمه آفتابگردان خودداری کنند.
به این دلیل که تخمه آفتابگردان حاوی اسید آراشیدونیک است که می‌تواند منجر به انقباضات رحمی شود و خطر سقط جنین را افزایش دهد.
عوارض تخمه آفتابگردان در بارداری
پیشتر به صورت کامل بررسی کردیم که تخمه آفتابگردان در دوران بارداری می‌تواند منبع مناسبی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و چربی‌های سالم باشد که به حفظ سلامت مادر و جنین کمک می‌کند. اما مانند هر ماده غذایی دیگر، مصرف بیش از حد مغز تخمه نیز می‌تواند مشکلات متعددی به همراه داشته باشد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
افزایش وزن
تخمه آفتابگردان کالری زیادی دارد و به همین دلیل، مصرف بیش از اندازه آن می‌تواند منجر به اضافه وزن شود. افزایش وزن بویژه در دوران بارداری ممکن است مشکلاتی مانند دیابت بارداری، افزایش فشار خون و مشکلات قلبی برای مادر و جنین را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل، بهتر است تخمه آفتابگردان را به میزان متعادل در رژیم غذایی خود قرار دهیم.
افزایش فشار خون
تخمه آفتابگردان اغلب به صورت نمکی و شور مصرف می‌شود که میزان سدیم بالایی دارد. سدیم موجود در این خوراکی می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود که در بارداری بسیار خطرناک بوده و ممکن است منجر به مشکلاتی مانند پره‌اکلامپسی «فشار خون بارداری» شود.
به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند تا تخمه آفتابگردان را به صورت خام یا کم‌نمک مصرف کنیم تا از بروز این مشکلات جلوگیری شود.
مشکلات گوارشی
مغز تخمه حاوی فیبر زیادی است که می‌تواند به هضم غذا کمک کند؛ اما افراط در خوردن آن می‌تواند سبب مشکلاتی مانند نفخ، گاز معده و یبوست شود. همچنین، پوست تخمه آفتابگردان نیز ممکن است به سختی در دستگاه گوارش تجزیه شود و باعث تحریک معده و روده گردد. در نتیجه به منظور کاهش این عوارض، بهتر است تخمه‌ها را بدون پوست و به‌اندازه مناسب مصرف کنیم.
حساسیت و آلرژی
بنا به گزارش محققان، بدن مادر در دوران بارداری به تغییرات هورمونی حساس‌تر می‌شود و ممکن است مصرف موادی مانند تخمه آفتابگردان که پیشتر مشکلی ایجاد نمی‌کردند، منجر به بروز واکنش‌های آلرژیک شوند.
برخی از علائم آلرژی به تخمه آفتابگردان می‌تواند شامل خارش، تورم گلو، کهیر، مشکلات تنفسی و حتی شوک آنافیلاکسی باشد. بنابراین در صورت مشاهده هرگونه علائم آلرژیک، بهتر است از مصرف آن خودداری کرده و با پزشک معالج مشورت کنیم.
مصرف بیش از حد ویتامین E
تخمه آفتابگردان منبع خوبی از ویتامین E است که برای سلامت پوست، ایمنی بدن و رشد جنین کاربرد دارد. اما زیاده‌روی در خوردن آن می‌تواند عوارضی مانند حالت تهوع، سردرد و حتی خطرات احتمالی برای سلامت جنین در پی داشته باشد.
مقدار مجاز برای مصرف روزانه
برای مادران باردار، مقدار مجاز مصرف تخمه آفتابگردان حدود یک چهارم فنجان «معادل 30 گرم» در روز توصیه شده است. این مقدار، چیزی در حدود 150 کالری دارد و می‌تواند ویتامین‌ها و مواد معدنی مفیدی مانند ویتامین E، اسید فولیک، منیزیم و اسیدهای چرب ضروری را فراهم کند.
ارزش غذایی و مواد معدنی
نتایج پژوهش محققان ثابت کرده است که در هر ۱۰۰ گرم تخمه آفتابگردان، مواد مغذی زیر وجود دارند.
| انرژی: 580 کیلوکالری | پروتئین: ۲۰.۸ گرم |
| چربی: 51.5 گرم | کربوهیدرات: 20 گرم |
| فیبر: 8.6 گرم | زینک (روی): ۵ میلی‌گرم |
| منیزیم: 325 میلی‌گرم | فسفر: ۶۶۰ میلی گرم |
| سلنیوم: 53 میکروگرم | آهن: 5.25 میلی‌گرم |
| فولات: 227 میکروگرم | ویتامین ای (E): 35 میلی‌گرم |
| ویتامین ب۱ (B1): ۱.۴۸ میلی‌گرم | ویتامین ب۶ (B6): 1.3 میلی‌گرم |
توصیه کلی
به طور کلی، خانم‌های باردار می‌توانند از تخمه آفتابگردان در مقادیر متعادل به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنند. با این حال، مهم است که از مصرف بیش از حد آن خودداری کنیم. همچنین، زنان باردار که سابقه آلرژی غذایی، مشکلات گوارشی یا سایر شرایط پزشکی دارند، نیاز است تا قبل از مصرف تخمه آفتابگردان با پزشک خود مشورت کنند.
جمع‌بندی
بارداری، دوران بسیار حساسی در زندگی خانم‌ها است. در این بازه زمانی، بدن مادر نیاز به دریافت مواد مغذی مختلفی دارد. تخمه آفتابگردان، به عنوان یک منبع غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های مختلف، می‌تواند نقش بسزایی در این زمینه ایفا کند. با این حال، پیشنهاد می‌شود که از افراط در مصرف آن خودداری شود تا از بروز آسیب به خود و جنین در طول دوران بارداری جلوگیری کنیم.
هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.